Cảnh giác với lừa đảo gọi video bằng công nghệ Deepfake

Cụ thể, các đối tượng sử dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI) để tạo ra những video, hình ảnh giả, sao chép chân dung để tạo ra các đoạn video giả người thân, bạn bè nhằm thực hiện các cuộc gọi lừa đảo trực tuyến. Deepfake đang là một mối đe dọa bởi nó có thể được sử dụng để lừa đảo trực tuyến cũng như tấn công chính trị, tạo tin tức giả mạo, phá hoại danh tiếng của người khác.

Phó Cục trưởng Cục An toàn thông tin (Bộ Thông tin và Truyền thông) Trần Quang Hưng cho biết, khi nhận được thông tin về những vụ việc lừa đảo bằng công nghệ Deepfake, đơn vị đã nhanh chóng cảnh báo rộng rãi trên các phương tiện thông tin đại chúng về hình thức lừa đảo mới này.

Không chỉ Việt Nam mà nhiều nước trên thế giới, các công ty công nghệ lớn đang tìm giải pháp kỹ thuật để xử lý các vụ lừa đảo Deepfake. Việc ngăn ngừa chiêu trò lừa đảo trên không gian mạng là một cuộc chiến trường kỳ. Tuy nhiên, do bản chất của những vụ lừa đảo trực tuyến phần lớn liên quan đến lừa đảo tài chính nên để lấy được tiền, kẻ lừa đảo đều cần đến các tài khoản ngân hàng. Những đối tượng này sẵn sàng bỏ tiền ra mua các tài khoản ngân hàng không chính chủ. Do đó, việc cần làm là ngăn chặn các tài khoản ngân hàng không chính chủ, đồng bộ thông tin tài khoản ngân hàng với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để kiểm soát, truy vết các vụ lừa đảo.

“Công nghệ sẽ liên tục thay đổi, chiêu trò lừa đảo sẽ luôn biến hóa khôn lường và là công cụ để kẻ lừa đảo sử dụng. Việc phòng, chống những vụ lừa đảo trên không gian mạng không đơn giản là vấn đề kỹ thuật mà cần có sự phối hợp đồng bộ về công nghệ, pháp lý và cơ chế. Bên cạnh đó, người dùng cần chủ động nâng cao cảnh giác, bảo vệ thông tin cá nhân, tránh bị sập bẫy lừa đảo”, ông Trần Quang Hưng khuyến cáo.

Hạn chế hình ảnh với nghệ sĩ vi phạm pháp luật

Tại buổi họp báo, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do chia sẻ với báo chí về cụm từ "phong sát", "cấm sóng" xuất hiện trên mạng xã hội thời gian gần đây. Ông nói: Một số nước đã áp dụng các biện pháp như “phong sát”, "cấm sóng" nghệ sỹ vi phạm pháp luật, đạo đức lối sống hay thuần phong mỹ tục. Ở nước ta, từ trước đến nay, Bộ TT &TT chưa bao giờ dùng từ “phong sát” hay “cấm sóng”. Bộ Thông tin và Truyền đã thống nhất với Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sử dụng khái niệm “hạn chế” biểu diễn, phát sóng, đăng tải, sử dụng hình ảnh trên các Đài Phát thanh - Truyền hình và môi trường mạng.

Ông Lê Quang Tự Do, Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử chia sẻ tại buổi họp báo. Ảnh: ĐT

Ông Lê Quang Tự Do cho hay, Việt Nam không dùng từ “phong sát” hay “cấm sóng” bởi theo luật pháp Việt Nam, để cấm một hoạt động của công dân, nội dung bị cấm cần phải được đưa vào luật.

Theo đó, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Thông tin và Truyền thông sử dụng “biện pháp mềm” là vận động các cơ quan báo chí, cơ quan tổ chức sự kiện cùng chung tay làm sạch môi trường hoạt động biểu diễn nghệ thuật bằng cách không khuyến khích, không mời những nghệ sỹ vi phạm về đạo đức, có lối sống lệch chuẩn theo quy tắc ứng xử của người hoạt động trong lĩnh vực nghệ thuật đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch ban hành năm 2021. Việc hạn chế nội dung xấu độc trên mạng được thực hiện trên tinh thần đồng thuận và tự nguyện của các tổ chức cũng như của người dùng mạng.

Kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam từ ngày 15/5

Liên quan đến việc các cơ quan chức năng sẽ kiểm tra toàn diện hoạt động của TikTok tại Việt Nam, ông Lê Quang Tự Do cho biết, vừa qua, Bộ Thông tin và Truyền thông đã công bố một số sai phạm của TikTok tại Việt Nam, trong đó gồm việc TikTok chưa có biện pháp kiểm soát hiệu quả nội dung vi phạm liên quan đến chính trị, chống phá Đảng, Nhà nước, tin giả, nội dung nhảm nhí, độc hại, gây nguy hiểm với trẻ em. TikTok dùng thuật toán phân phối tự động để tạo xu hướng và phát tán nội dung nhằm “câu view” thu hút nội dung, bất chấp sự phản cảm, gây ảnh hưởng xấu đến cộng đồng và giới trẻ.

Hiện tại, TikTok đã mở thêm mảng thương mại điện tử, dẫn đến vi phạm thứ ba là nền tảng không có biện pháp ngăn chặn hiệu quả hoạt động thương mại, kinh doanh, buôn bán, quảng cáo hàng giả, hàng nhái, các loại thuốc kích dục, thực phẩm chức năng không rõ nguồn gốc.

Theo đánh giá của Bộ, TikTok chưa có biện pháp quản lý hiệu quả đối với người làm nội dung có nhiều ảnh hưởng trên mạng xã hội (được gọi là "idol”). Đồng thời, TikTok để nội dung vi phạm bản quyền xuất hiện tràn lan và bị đánh giá không có biện pháp quản lý, để người dùng tự ý sử dụng hình ảnh riêng tư, cá nhân để tung tin giả, bôi nhọ, xúc phạm người khác.

Cục trưởng Cục Phát thanh Truyền hình và Thông tin điện tử Lê Quang Tự Do cho biết: Để triển khai kế hoạch kiểm tra toàn bộ hoạt động của TikTok Việt Nam, Bộ Thông tin và Truyền thông đã gửi công văn cho các bộ, ngành có liên quan để hình thành đoàn công tác liên ngành.  Dự kiến từ ngày 15/5 đến hết tháng 5/2023, đoàn thanh tra sẽ tiến hành kiểm tra hoạt động của Tiktok./.

Đỗ Thoa